hniz\mKcnIXIfpsS
CuänÃambn bqtdm]y³ Ncn{Xw ]cnNbs¸Sp¯p¶ GX³ kn\v, Adnhv ssZh§fpsS
kzImcy kt¦X§fn \n¶v Is«Sp¡s¸« \n[nbmbncp¶p. Adnhp tamjvSn¨p a\pjyÀ¡p
\ÂIn F¶ Ipä¯n\v t{]manXyqkv _Ô\Ø\m¡s¸SpIbpw sNbvXp. Adnhnsâ kqà§Ä
AhÀWcpsS ImXn ]Xnªv Aip²amhp¶Xns\Xnsc Pm{KXtbmsS Imh \n¡pIbmbncp¶p
C´ybnse Bcy³amÀ. {Ko¡v, C´y³ kwkv¡mc§fn \n¶v hyXykvXambn Adnhns\ P\Iobam¡p¶Xn\p
thnbmWv Ckvemw \nesImXv. temI \mKcnIXIsf ¡pdn¨pÅ XmcXay ]T\w H¶maXmbn
ASbmfs¸Sp¯p¶ kXyw CXmWv. Adnhnsâ P\IobhXv¡cW¯n\p ap³ssI FSp¯Xv JpÀB³
BWv.
JpÀB³ Ad_v P\Xbn Dm¡nb
amäamWv Cu AhImi hmZ¯n\v sXfnhv. apl½Zv \_nbpsS {]hmNIXz e_v[nbpsSbpw
{]t_m[\ hnPb¯nsâbpw ap¼v Ad_nIfpsS kwkvImcs¯ \nÀWbn¨ncp¶Xv {]mIrXamb
tKm{XmNmc§fpw IpSn¸IIfpambncp¶p. \Ã BXnYy acymZbpw Ih\ ssh`hhpw
DÅhcmbncp¶p AhÀ F¶sXmgn¨p \nÀ¯nbm Ckveman\p ap¼s¯ Ad_n kwkv Imcw
Imcyambn H¶pw Ahtijn¸n¨n«nÃ. \ne\nÂ]n\pÅ kachpw aZyw, kv{Xo, bp²w F¶o
{Xb§fpamWv Ad_v càs¯ Xnf¸n¨Xv. {]XnImcw, [ocX, t`mKw, HuZmcyw F¶nhbv¡¸pdw
Nn´m]camb Fs´¦nepw DWÀhpIÄ AhÀ {]ISn¸n¨Xmbn sXfnbp¶nÃ.
{]hmNIsâ BKa\¯n\p sXm«p ap¼pÅ
Ad_n PohnX¯nsâ Gähpw anI¨ CuSpshbv]v apAÃJIÄ F¶dnbs¸Sp¶ k]vX Imhy§fmWv.
Cwdp ssJkv, Xzd^, Awdv_v\p IpÂkqw, A³Xzdx, kpsslÀ, e_oZv, lmcnYv F¶nhcpsS
]pIÄs]ä IhnXIfmWv "apAÃJIÄ'. tKm{Xm`nam\¯nsâ hàm¡fmbncp¶ Cu IhnIÄ ]mSnbX{Xbpw
aZys¯bpw t{]as¯bpw {]XnImcs¯bpw acp`qanbnse PohnX Ima\sbbpw Ipdn¨mWv.
XXzNn´bpsStbm imkv{Xmt\zjW¯nsâtbm IncW§Ä AhÀ t{]mÕmln¸n¨ncp¶nà F¶ÀYw.
{]Wbn\n Dss\kxbpambn klib\w
km[n¡msX h¶t¸mÄ Ipfn¡Shn \n¶v AhfpsSbpw tXmgnamcpsSbpw hkv{Xw
tamjvSn¨v Ahsc \áIfmbn Xs¶ kao]n¡m³ \nÀ_Ôn¨v H«Is¯ Adp¯v Ahsc kÂIcn¨
tijw {]Wbn\nbpsS H«I¸pd¯v khmcn sN¿p¶XmWv Cwdp ssJknsâ apAÃJxbpsS
CXnhr¯w. aZyw, ssaYp\w, bp²w F¶o aq¶p PohnX kpJ§sf Ipdn¨mWp Xzd^x ]mSp¶Xv.
Ckveman\p ap¼s¯ Ad_n a\knsâ s]mXp kz`mhw {Kln¡m³ C{Xbpw aXn.
cm{Xn¡p tijw ]IÂ
Hcp ]t£, A¡mes¯ Atd_ysb s]mXnª
Ccp«ns\ {]XoIhXvIcn¡p¶XmWv Cwdp ssJknsâ Cu hcnIÄ. ""hebven³ I auPn _lvcn
AÀJm kpZqelp Ae¿ _n A³hmCÂ lpaqan en b_vXeo”.
(kap{Z¯nse XncameIÄ IWs¡ cm{Xn AXnsâ hncnIÄ Fsâ ta Xmgv¯nbn«p; \nch[n
ZpxJ§fm Fs¶ ]co£n¡p¶Xn\p thn).
AÚm\¯nsâ Cu cm{XnIfn \n¶v Úm\¯nsâ
]Iente¡v Ad_nIsf hnfn¨pWÀ¯nb \mZambncp¶p "CJvdAv' (hmbn¡pI). Ccp«nÂ
\n¶p shfn¨¯n te¡pÅ Ad_nIfpsS {]bmWs¯ JpÀB³ ASbmfs¸Sp¯p¶p.
"hmbn¡pI' F¶ BÚbpsS
A{]Xntcm[yamb Icp¯v Ad_v P\Xsb F{]Imcw amänsbSp¯p F¶v Ncn{Xw tcJs¸Sp¯p¶pv.
Adnhp t\S Hmtcm apkv enansâbpw \nÀ_Ô _m[yXbmsW¶pw ssN\bn t]msb¦nepw
Adnhp t\ SpI F¶pw A\pbmbnIsf ]Tn¸n¨ {]hmNI³ bp²¯ShpImsc hn«b¡p¶Xn\v sh¨
D]m[n Xsâ A\pNc·mcn ]¯pt]Às¡¦nepw Fgp¯pw hmb\bpw ]Tn¸n¨p sImSp¡pI F¶Xmbncp¶p.
A£c hnZysb P\Iobam¡pIbmbncp¶p {]hmNI³ CXneqsS (_ZÀ bp²¯n _Ô\Øcmb
i{Xp¡Ä¡v {]hmNI³ \nÝbn¨ tamN\{Zhyw ]¯v apkvenwIÄ¡v Fgp¯pw hmb\bpw ]Tn¸n¨p
sImSp¡pI F¶Xmbncp¶p).
lndm Kplbnse [ym\¯n \n¶v {]hmNIs\
DWÀ¯nb "CJvdAv' F¶ Aicocn ]pXnsbmcp \mKcnIXbpsS ASn¡Ãmbn¯oÀ¶p. H«I¯nsâ
aq¡pIbÀ ]nSn¨v, ""In^m \_vIn an³ ZnIvdm l_o_n³ h a³knen'' (\n¡q, {]mW
t{]bknbpsS kvacWbn AhfpsS `h\mhinjvS¯n\Sp¯p \n¶p \ap¡v Icbmw) F¶p ]mSn
\S¶ P\X, ""ssZhta, Adnhp hÀ[n¸n¨p XtcWta'' (dºn knZv\o CÂa³) F¶p {]mÀYn¨p
XpS§n. AhcpsS `mh\Ifn \n¶v {]Wbhpw elcnbpw IpXncbpsS N´hpw tKm{X¸Ibpw
A{]Xy£ambn. `qanbpsS Npäfhns\ Ipdn¨pw \£{X§Ä X½nepÅ AIes¯ Ipdn¨pambn
AhcpsS BtemN\. AhcpsS `mj, AXphsc kwkvImc¯nsâ `mjbmbncp¶ {Ko¡ns\ £Wt\cw
sImv \njv{]`am¡n. tdmansâbpw t]ÀjybpsSbpw ss[jWnI {]`mhw Ad_nIÄ¡p
ap¼n Icn´ncn I¯n.
{In.h. Bdmw \qämn\pw ]{´mw
\qämn\panSbn Ad_nIfpsS Ncn{X¯n F´p kw`hn¨p F¶Xv hnkvabmhlamWv. {]KÛ
imkv{XNcn{XImc³ tPmÀPv kmÀ«sâ hm¡pIÄ {i²n¡pI:
""Gähpw auenIhpw Gähpw Bib
k¼¶hpamb {KÙ§Ä cNn¡s¸«Xv Ad_nbnemWv. F«mw \qämnsâ ]IpXn apX ]Xns\m¶mw
\qämnsâ A´yw hsc Ad_nbmbncp¶p a\pjy hwi¯nsâ imkv{X`mj. B ImeL«¯nÂ
Gähpw ]pXnb hnÚm\w IcØam¡Wsa¶pÅhÀ Ad_n ]Tnt¡nbncp¶p. Pm_ndp_v\p l¿m³,
AÂInµn, AÂJmcnkvan, AÂ^ÀKm\n, AÂdmkn, km_nXp_v\p JpÀdx, AÂ_¯m\n, lpss\\p_v\p
CkvlmJv, AÂ^mdm_n, C_vdmloap_v\p knam³, AÂ akvDuZn, Xz_cn, A_pÂh^m,
Aen¿p_v\p Aºmkv, A_p Jmknw, C_v\p A PÊmÀ, A _ndq\n, C_v\p ko\m, C_v\p
bq\pkv, AÂ JÀJn, C_v\p sslkw, Aen¿n_v\p Cuk, AÂKÊmen, AÂ kÀJmen, DaÀ
J¿mw þ ]mÝmXy temI¯v Xpeycmb kaImenIcnÃm¯ GXm\pw alm{]Xn`Isf am{Xw
ChnsS HmÀ¡mw. Cu ]«nI F{X thWsa¦nepw \o«m\pw {]bmkanÃ. a[yImeL«w
imkv{X cwK¯v hÔyambncp¶p F¶v \n§tfmSmsc¦nepw ]dªm Cu BfpIfpsS t]cpIÄ
am{Xw AhtcmSv ]dbpI. 750 \pw 1100 \panSbv¡pÅ {lkzImeL«¯nemWv ChscÃmw
Pohn¨Xv.''
H«I¸pd¯v ]pkvXI§Ä
CkvemanI \mKcnIX
Ad_nIfnepm¡nb ]cnhÀ¯\¯nsâ kzmZdnbm³ Aºmko Jeo^x aAvaq³ _KvZmZn Øm]n¨
"ss_Xp lnIvax' (Úm\ `h\w) F¶ imkv{X ]T\ tI{µs¯¡pdn¨p a\Ênem¡nbmÂ
aXnbmhpw. hm\ \nco£W tI{µhpw {KÙmebhpw tNÀ¶ Cu ]T\ tI{µ¯nsâ \nÀanXn¡v
A¶s¯ cp e£w ZnÀlamWv (C¶s¯ Ggp anÃy³ tUmfdn\p Xpeyw) Jeo^x \o¡nsh¨Xv.
hnhn[ `mjm ]WvVnX·mÀ ss_Xp lnIvaxbn \ntbmKn¡s¸«p. FÃm hnÚm\
imJIfnepapÅ {KÙ§Ä (\qsdm«I§Ä¡v Npa¡m\pÅXv) AhnsS tiJcn¨ncp¶p. ]lvehn,
kwkvIrXw, {Ko¡v, ImÂZnb³, kpdnbm\n `mjIfnepÅ IrXnIÄ Ad_nbnte¡v Cu
tI{µ¯nÂsh¨p hnhÀ ¯\w sN¿s¸«p.
tUm.KpkvXmhv eo t_m¬ FgpXp¶p:
"In those days when books and
libraries meant nothing to Europeans, Many Islamic lands had books and
libraries in plenty. Indeed, in Baghdad's 'House of Wisdom' there were
four million Volumes; and in cairo's Sultanic Library one million; and
in the library of syrian Tripoly three million Volumes ; While in
Spain alone under Muslim rule there was an annual publication between
70 and 80 thousand Volumes"
(Dr.Gustave Le Bon, History of Islamic and
Arab Civilization, Vol III, P329,
k¿nZv ap PvX_m aqkhnemcn D²cn¨Xv. A¯uloZv (Cw¥ojv tPWÂ) hmfyw 17 e¡w
4).
""]pkvXI§fpw {KÙmeb§fpw
bqtdm]yÀ¡v H¶paÃmXncp¶ Cu Zn\§fn ]e CkvemanI \mSpIfnepw Ah [mcmfambpmbncp¶p.
_mKvZmZnse "Úm\ `h\'¯n \mep Zie£w {KÙ§Ä Dmbncp¶p. ssItdmhnse kp¯msâ
{KÙmeb¯n Hcp Zie£w; kndnb³ {Snt]mfnbnse {KÙmeb¯n aq¶p Zie£w; apkvenw
`cWIme¯v kvs]bn\n am{Xw hÀjw {]Xn Fgp]Xn\mbnc¯n\pw F¬]Xn\mbnc¯n\pw
CSbv¡v {KÙ§Ä {]kn²s¸Sp¯nbn«pv.''
tKmf imkv{Xw apXÂ
sshZyimkv{Xw hsc FÃm sshÚm\nI imJIfpw CkvemanI \mKcnIXbn hfÀ¶p ]´en¨p.
{lkzamb Hcp ImeL«¯n\p Ån sshÚm\nI cwK¯v A`qX]qÀhamb hfÀ¨ ssIhcn¡m³
apkvenwI Ä¡p km[n¨p.
tNmZyanXmWv : Iman\namcpsS
amZIXzw hÀWn¡m³ {]mks¸mcp¯apÅ hm¡pIÄ tXSnbhÀ kwJyIfpsS s]mcpÄ NnIbm³
CSbmbsX§s\? hmfpIÄ Nph¸n¨p tKm{X alnasb hnfw_cw sNbvXhÀ ("shfp¯
hmfpIfpambn t]mbn Nph¶ hmfpIfpambn aS§p¶hÀ R§Ä' F¶p Ihn) AcntÌm«nen\pw
bpIvfnUn\pw Xncp¯pIÄ \nÀtZin¡m³ am{Xw {]m]vXcmbsX§s\?
shfn¨¯nsâ {]fbw
Ccp]¯naq¶p kwhÕc¡mew apl½Zv
\_n Dcphn« hm¡pIfmWv a{´iànbmse¶ t]mse Atd_y³ D]`qJÞs¯ amän¡fªXv. \_nbpsS
akvXnjvIw kzbw s\bvsXSp¯ hm¡pIfmbncp¶nà Ah. A¶s¯ Atd_y³ ]cnØnXnbnÂ
aX]ctam hnZym`ymk]ctam Bb ]ÝmXesam¶panÃm¯ Hcp hyàn¡v km[n¡p¶Xn Ihnª
ZuXyamWp {]hmNI³ \nÀhln¨Xv. shfn]mSnsâ shfn¨amWv lndbn {]Xy£s¸«sX¶p
hyàw. BImi¯p \n¶p hoW an¶Â ]nWÀ t]mse {]hmNI³ Atd_ysb {]Imiabam¡n.
tXmakv ImÀsseensâ AXn at\mlcamb hm¡pIÄ ChnsS ]IÀ¯s«;
""Ad_v tZi¯n\v XaÊn \n¶v {]Imi¯nte¡pÅ
]ndhnbmbnc¶p AXv. AXv aptJ\bmWv Atd_y¡v BZyw Poh³ ssIh¶Xv. temImcw`w
apX AXnsâ acp`qanIfn Bcmepw {i²n¡s¸SmsX Aeªp \S¶ ]mhw]nSn¨ AP]meI·mÀ.
AhÀ¡v hnizkn¡m\mhp¶ hN\hpambn Hcp \mbI {]hmNI³ AhÀ¡nSbnte¡v Ab¡s¸«p.
t\m¡q, {i²n¡s¸SmXncp¶Xv temI{i² t\Sp¶p, sNdpXv temIt¯mfw hepXmhp¶p.
AXn\p tijw Hcp \qämn\pÅn Atd_y Hcä¯v {Km\U apX atäbä¯v UÂln hsc, [ocXbnepw
{]uVnbnepw {]Xn`bpsS {]Imi¯nepw temI¯nsâ hensbmcp `mK¯v Xnf§n \n¡p¶p.
hnizmkw alnXw, Poh ZmbIw. hnizkn¡p¶tXmsS Hcp tZi¯nsâ Ncn{Xw ]pjv¡eamhp¶p.
Bßobu¶Xyhpw alXzhpw t\Sp¶p. Cu Ad_nIÄ, apl½Zv F¶ a\pjy³, B Hcp \qämv.
AKWyhpw CcpXpamb Hcp temI¯v Xos¸mcn hoWXp t]mse Bbncp¶ntà AXv? ]t£,
t\m¡q; s]m«ns¯dn¡p¶ shSnacp¶mbn UÂln apXÂ {Km\U hsc AXv BImiw aps«
I¯nÖzen¡p¶p. Rm³ ]dªp: almßmhv F¶pw BImi¯p \n¶p hcp¶ an¶Â]nWÀ t]mse
Bbncp¶p. aäpÅhÀ At±l¯n\mbn Im¯p\n¶p. CÔ\w Xosb F¶ t]mse AhÀ¡pw
Pzmebmhm³''.
apl½Zv \_nbneqsS an¶Â¸nWdmbn
acp`qanbn Cd§nb JpÀB³ F´ntes¡ÃmamWv AhnSps¯ \nhmknIfpsS I®p Xpd¸n¨Xv?
JpÀB\nse ]cÈXw kqà§fn \n¶v Nne amXrIIÄ am{Xw aXn CXn\pÅ D¯cw e`n¡m³.
JpÀB³ Ad_nIfpsS {i²sb H«I¯nte¡pw BImit¯¡pw ]ÀhX§fnte ¡pw `qanbpsS
InS¸nte¡pw BIÀjn¨p.
|