ഭര്‍ത്താവിന്റെ വേര്‍പാടിനെത്തുടര്‍ന്നു മറ്റൊരാള്‍ക്കു വിവാഹിതയാകും മുമ്പ് സ്ത്രീ ആചരിക്കുന്ന ദീക്ഷയ്ക്കാണ് ഇദ്ദ എന്നുപറയുന്നത്. മുന്‍ഭര്‍ത്താവിനു തന്റെ ഗര്‍ഭാശയത്തില്‍ ശിശു ജനിച്ചിട്ടില്ലെന്നുറപ്പു വരുത്തുവാനും തദ്വാരാ സന്താനങ്ങളുടെ വംശബന്ധത്തില്‍ ഉണ്ടായിത്തീരുന്ന സംശയങ്ങളും അവ്യക്തതകളും നീക്കിക്കളയുവാനുമാണ് അടിസ്ഥാനപരമായി ഈ നിയമം ആവിഷ്കരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്. ഇദ്ദ മൂന്നു കാരണങ്ങ ളാല്‍ നിര്‍ബന്ധമാകുന്നു. ഒന്ന്, സംഭോഗം നടത്തിയിട്ടുള്ള ഒരു ഭര്‍ത്താവ് വിവാഹമോചനം മുഖേന ഭാര്യയുമായി വേര്‍പ്പെടുക. രണ്ട്, ഒരു സ്ത്രീയെ അബദ്ധത്തില്‍, തന്റെ ഭാര്യയാണെന്നു തെറ്റിദ്ധരിച്ചു സംഭോഗം നടത്തുക. മൂന്ന്, ഭര്‍ത്താവിന്റെ മരണം.
ഒന്നും രണ്ടും കാരണങ്ങള്‍ കൊണ്ടുണ്ടാകുന്ന ഇദ്ദ, ആര്‍ത്തവമുണ്ടാകുന്ന പെണ്ണാണെങ്കില്‍ മൂന്നു ശുദ്ധിയുടെ കാലയളവാണ്. രണ്ട് ആര്‍ത്തവങ്ങളുടെ ഇടക്കോ ഒരു ആര്‍ത്തവത്തിന്റെയും പ്രസവരക്തത്തിന്റെയും ഇടക്കോ ഉണ്ടാകുന്ന ശുദ്ധിയാണ് ഇവിടെ ഉദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്നത്. ആര്‍ത്തവം ഉണ്ടായിട്ടില്ലാത്തവളോ അല്ലെങ്കില്‍ ഇനി ആര്‍ത്തവം ഉണ്ടാവാന്‍ സാധ്യതയില്ലാത്തവളോ ആണെങ്കില്‍ മൂന്നു ചാന്ദ്രമാസക്കാലമാണ് ഇദ്ദ. ഭര്‍ത്താവ് സംഭോഗം നടത്താതെ വിവാഹമോചനം നടത്തിയാല്‍ സ്ത്രീക്ക് ഇദ്ദയില്ല. ഭര്‍ത്താവിന്റെ മരണം നിമിത്തമുണ്ടാകുന്ന ഇദ്ദ നാലുമാസവും പത്തുദിവസവുമാണ്.
എന്നാല്‍ ഭര്‍ത്താവിന്റെ വേര്‍പ്പാടു സമയത്തു സ്ത്രീ ഗര്‍ഭിണിയെങ്കില്‍ മുകളില്‍ പറഞ്ഞ മൂന്നു കാരണങ്ങള്‍ കൊണ്ടുള്ള ഇദ്ദയും പ്രസവം കൊണ്ടു കഴിയുന്നതാണ്. പക്ഷേ, പ്രസവം കൊണ്ട് ഇദ്ദ കഴിയണമെങ്കില്‍, രണ്ട് ഉപാധികളുണ്ട്. ഒന്ന്, ശിശു ഇദ്ദക്ക് കാരണക്കാരനായ പുരുഷന്റേത് ആയിരിക്കണം. രണ്ട്, ഗര്‍ഭസ്ഥശിശു പൂര്‍ണമായി പുറത്തുവരണം. അപ്പോള്‍, ഇരട്ടകളില്‍ ഒന്ന് പ്രസവിക്കപ്പെട്ടു, മറ്റേത് ഗര്‍ഭാശയത്തില്‍ അവശേഷിക്കുന്നു; എങ്കില്‍ അതിന്റെകൂടി പ്രസവം നടന്നെങ്കിലേ ഇദ്ദ കഴിയുകയുള്ളൂ. രണ്ടു പ്രസവങ്ങളുടെയും ഇടക്ക് ആറുമാസത്തില്‍ കുറഞ്ഞ കാലയളവു മാത്രം ഉണ്ടാവുമ്പോഴാണ് രണ്ടാമത്തേത് ഒന്നാമത്തേതിന്റെ ഭാഗമായി പരിഗണിക്കപ്പെടുന്നത്. ആറുമാസമോ അതില്‍ കൂടുതലോ ഇടവേളയുണ്ടെങ്കില്‍ രണ്ടാമത്തേത് മറ്റൊരു ഗര്‍ഭമായി പരിഗണിക്കപ്പെടുന്നതുകൊണ്ട് ഒന്നാമത്തെ പ്രസവം കൊണ്ടുതന്നെ ഇദ്ദ കഴിയുന്നതാണ് (ഫത്ഹുല്‍ മുഈന്‍ പേ. 408, ഇആനത്തുത്വാലിബീന്‍. 4/48).
RELATED ARTICLE